Masa üstü oyunlar - II

Bugün, hem masa üstü oyunlardan bir kaç örnek vermek istiyorum, hem de Internet yaygınlaşması ile bu sektörde gerçeklesen bazı degişiklikleri belirteceğim.

Ülkemizde de yaygınlaşmaya başlayan Axis&Allies, klasik bir masa üstü oyunudur.



Ülkemizde, daha çok, "Kızma Birader", "At Yarışı" "Monopol", "Risk" gibi oyunlarla tanınan, "masa üstü oyun" kavramı, bilhassa, 20. yy. başından itibaren Avrupa ve A.B.D.'de yayılmaya başlamıştır.


Örneğin, "Monopol" 1904, "Kızma Birader" 1907, "Scrabble" 1937 yıllarında yaratılmış oyunlardır.


Bazı halk kitlelerinin, boş zamanlarını doldurmak ve sosyal bir çevre yaratmak amacıyla oynamasının yanında, tarihin belirli kesimlerinde değişik sosyal, ekonomik ve politik gelişmeler de masa üstü oyunların yayılmasına neden olmuştur.


Buna en güzel örnek, 1. Dünya Savaşı esnasında, yaralı askerlerin yattığı hastanelere, "Kızma Birader'" dağıtılmasıdır. Böylece, nekahat devresindeki askerlerin hem canlarının sıkılmasına bir çare bulunmuş; hem de, askerler yaraları üzerine kafa yormak yerine, diğer askerlerle beraber, daha rahatlatıcı bir ortamda daha çabuk iyileşmişlerdir.


Diğer bir örnek olarak, "Monopol", 1904 yılında yaratılmış olmasına rağmen, bilhassa A.B.D.'de, büyük ekonomik krizin yaşandığı, 30'lu yıllarda, büyük bir popülerlik kazanmıştır.



"Masa üstü oyunlar"'ın, politik gelişmelerden nasıl etkilendiğine dair bir örnek ise; Amerikan kökenli bu oyunun, Nazi Almanya'sında 1936 yılında yasaklanması; 1938 yılında da, Nazi Almanya'sı tarafından işgal edilen, Avusturya'da isminin "İşletmeci zekası" (Das kaufmaennische Talent" olarak değiştirilmesidir.


Bilhassa, 1980 yıllardan itibaren, bu oyunlarda kullanılan malzemelerin ve haritaların kalitesi artmaya başlamış, daha çok ve kaliteli figürler kullanılmıştır. Oyunun oynandığı (board) haritalar daha büyümüş; kurallar daha geniş kapsamlı olmaya başlamıştır.


1990'lardan itibaren, bazı oyunlara, DVD eklenmeye başlanmış, böylece oyunlar "interaktif" hale getirilmişlerdir. Bundaki, en önemli etkenin, bilgisayar ve konsol oyunlarınının gittikçe artan pazar payı olduğu gerçeği yadsınamaz.

2000 yıllarda, artık gelişen bilgisayar teknolojisi sayesinde, bir çok masa üstü oyunun, bilgisayar versiyonu olduğu gibi, internetin gelişimi ile, sadece masa üstü oyunları oynamak için bazı bilgisayar programları geliştirilmeye başlanmıştır.

Böylelikle dünyanın her tarafında değişik oyun oynayan herkesin istedikleri zaman buluşmalarını sağlayan, "online"-oyun sayfaları kurulmuştur. (VASSAL, Cyberboard ve Zun Tzu gibi.)

Cyberboard, 1994 yılında internet ortamına sürülmüştür ancak sadece e-posta yoluyla oyun oynamaya uygun olduğu için fazla popüler olamamıştır.
http://cyberboard.brainiac.com/

VASSAL ise 2000 yılından itibaren Rodney Kinney tarafından geliştirilmiş; hem online, hem de e-posta yoluyla (kısıtlı vakti olanlar ve çok geniş kapsamlı oyun oynayanlar için) oyun oynamaya imkan veren bir programdır.

Burada iki önemli nokta vardır. Birincisi söz konusu oyunun, önceden bilgisayar programının (modülünün) oluşturulmuş olması, yani bilgisayar ortamına aktarılmış olması, ikincisi ise oyun esnasında, her iki tarafın da oyunun kurallarına uygun oynandığını denetlemesidir. Program, bazı oyunlar gibi oyun esnasında, hamlelerin kurallara uygunluğunu otomatik olarak kontrol etmemekte ve yanlış hamleleri düzeltmemektedir.

Vassal şu an internet'de "masa üstü oyun" oynayanların buluştuğu, vazgeçilmez bir adrestir.

Bu yazıyı okuyorsanız, mutlaka bir göz atmanız gerekir:

http://www.vassalengine.org/community/index.php?option=com_welcome&Itemid=25

2006 yılının ortalarından itibaren, bir Fransız tarafından geliştirilmeye başlanan Zun Tzu ise, bence, gerek grafik, gerekse kullanım açısından Vassal'dan bir sonraki nesildir.

Sistemin şu anki en büyük eksiği, oyuncuların buluşacağı bir alanın olmamasıdır.

Oyun oynamak istediğiniz zaman, IP adresine sahip olduğunuz bir kişiye mesaj göndermeniz ve o kişinin de, o anda, oynamak için zamanı ve keyfi olması gerekmektedir.

http://www.zuntzu.com/index.htm

Bu oyun sistemleri hakkında, önümüzdeki günlerde daha ayrıntılı bilgiler vereceğim.

Görüşmek üzere,

Hexagon

Not: Bu yazıdaki bilgiler, wikipedia ansiklopedisinin Almanca ve İngilizce dillerindeki web sayfalarından derlenmiştir.

Fotoğraflar, Waterloo Üniversitesi ve http://www.boardgamegeek.com/ web sayfalarından alınmıştır.